بررسی و تحلیل نقوش سفال قالب زده محوّطه ی اسلامی شادیاخ نیشابور

تولید سفال به شیوه قالبی در کنار سایر انواع سفال در شادیاخ، در قرون میانی اسلام رواج بسیار داشته که آمار زیاد این سفالینه ها و یافته هایی در ارتباط با تولید آنها در محل، همچون قالب های سفالی و کوره سفال پزی، دلیلی بر تخصصی بودن کارگاه های سازنده این گونه های سفالی در شادیاخ می باشد. با توجه به اهمیت نقوش این سفال ها در زمینه روشن ساخت تحولات فرهنگی دوره سلجوقی، تنوع زیاد نقوش بکار رفته و همچنین قلت انتشارات در این زمینه نوشتار حاضر ضمن معرفی انواع نقوش بکار رفته دراین سفال ها به بررسی جریانات مؤثر در شکل گیری این نقوش می پردازد. مهمترین سوال پژوهش این است که نقوش استفاده شده کدام اند و زمینه های شکل گیری آنها کدام است؟ مطالعه حاضر نشان می دهد که هنرمندان سفالگر شادیاخ از انواع نقوش گیاهی، انسانی، هندسی، جانوری ونقش گره به صورت تکی و یا در ترکیب با یکدیگر در تزئین سفال های قالبی استفاده می کرده اند. احتمالاً نفوذ و تآثیر فرهنگ ایران پیش از اسلام و همچنین پیشرفت های علمی بخصوص علم نجوم و ارتباط نزدیک حکما و هنرمندان در این دوره تأثیر زیادی در شکل گیری این نقوش داشته است. روش بکار رفته شامل تحلیلی - توصیفی و استفاده از منابع دست اول در رابطه با سفال شادیاخ به منظور شناسایی نقوش و شناخت زمینه های شکل گیری آنها است.